Tiểu sử Lê VÄn Hiá»u – Cuộc đời của Lê VÄn Hiá»u
Mục lục
Lê VÄn Hiá»u
Lê VÄn Hiá»u (tức Lê Tiến Hà n, hay Hà n Tiến [1], Trá»nh Äà o, Quan Phá»§ Tưá»ng Hà n) có Äá»n thá» tại là ng NÄng Cải (nay là là ng Cá»n Và ng, thôn Há»ng Phong và thôn Hạnh Phúc, xã Hải Ninh, huyá»n TÄ©nh Gia, tá»nh Thanh Hóa). Ãng sinh nÄm 1601 (Äá»i vua Lê KÃnh Tông nÄm thứ 2). Sinh thá»i ông ÄÆ°á»£c phá»§ Chúa Trá»nh ÄÆ°a vá» nuôi dưỡng (vì thuá»c dòng giá»ng vua Lê), lá»n lên ông ÄÆ°á»£c Chúa Trá»nh Tùng gả con gái là Quáºn chúa Phù Dung. Do vÄn võ song toà n ông ÄÆ°á»£c phong Tiến lá»c hầu, rá»i ÄÆ°á»£c phong Tiến quáºn công.[2]
NÄm 1643 Tiến lá»c hầu Lê VÄn Hiá»u giữ chức chưá»ng giám Äem quân Äi Äánh Chúa Nguyá» n á» Thuáºn Hoá (tức Tá»nh Quảng Bình). Ãng chá» huy quân Äá»i láºp công lá»n ÄÆ°á»£c phong tưá»c Tiến quáºn công, giữ chức Tả trấn quân doanh.
NÄm Máºu Tý (1648), Trá»nh Tráng sai Äô Äá»c Tiến Quáºn Công Lê VÄn Hiá»u Äem thá»§y bá» quân và o Äánh chúa Nguyá» n: Quân bá» Äóng á» Äất Bắc Bá» ChÃnh, còn thá»§y quân và o Äánh cá»a Nhá»±t Lá», thắng ÄÆ°á»£c nhiá»u tráºn nhá». Quân Trá»nh Äánh rất hÄng, xông pha phá lÅ©y Trưá»ng Dục. Äạn bắn như mưa, quân Nguyá» n bá» chạy quá ná»a.
Tả Äô Äá»c Hà n Tiến Äánh thắng quân Chúa Nguyá» n nhiá»u tráºn lá»n, buá»c Chúa Nguyá» n phải cá» hai Äại thần trụ cá»t là Thuáºn NghÄ©a Hầu (tức Nguyá» n Hữu Tiến) và Chiêu VÅ© Hầu (tức Nguyá» n Hữu Dáºt) thá»±c hiá»n kế sách phòng thá»§ Sông Gianh và tiến công phÃa Bắc. Quân Nguyá» n Äánh lùi quân Trá»nh, và dùng kế ly dán Hà n Tiến vá»i Chúa Trá»nh. Chúa Trá»nh trúng kế cho ngưá»i áp giải Hà n Tiến vá» ThÄng Long, Hà n Tiến uá»ng thuá»c Äá»c tá»± vẫn và o nÄm ông tròn 54 tuá»i. Quáºn chúa Phù Dung và o Thanh Hoá phúng viếng chá»ng và uá»ng thuá»c Äá»c tá»± vẫn.[3]
Dòng há» âLê Äìnhâ láºp Äá»n thá» Tiến quáºn công Lê VÄn Hiá»u và quáºn chúa Phù Dung – Äá»n thá» ÄÆ°á»£c công nháºn là Di tÃch vÄn hoá lá»ch sá». Ãng có hai ngưá»i con nuôi mang há» Lê Äình: Lê Äình Kiá»n và Lê Äình Hà o Äá»u Äá» tiến sÄ© ÄÆ°á»£c ghi danh tại Quá»c Tá» Giám.
Bạn đang xem: Tiểu sử Lê VÄn Hiá»u – Cuộc đời của Lê VÄn Hiá»u
Lúc sinh thá»i, tuy báºn viá»c quân cÆ¡, Lê VÄn Hiá»u vẫn quan tâm Äến quê hương dòng há». Ãng Äã mua 10 mẫu Äất Là ng Châu Khê và 3 mẫu Äất binh Äiá»u giao cho Là ng NÄng Cải là m công Äiá»n. Mua Äất Cá»n Và ng là m nhà thá» tá» và chiêu dân láºp ra các xóm Bản Chi, Hiá»n Lương, Nhân Linh, Phát Dục và láºp chợ. Nhân dân trong là ng tôn ông là m Phúc thần và thá» tá»±.
Tham khảo
(Nguá»n: Wikipedia)
Đăng bởi: Trường Tiểu Học Tiên Phương
Chuyên mục: Tiểu sử