Tiểu sử Nguyá» n Duy Thì – Cuộc đời của Nguyá» n Duy Thì
NguyỠn Duy Thì
Nguyá» n Duy Thì (1562-1642) là Äại thần nhà Lê trung hưng trong lá»ch sá» Viá»t Nam. Nguyá» n Duy Thì, ngưá»i là ng láng nay là thá» trấn thanh lãng, huyá»n bình xuyên, tá»nh vÄ©nh phúc. Phá»§ thá» cá»§a ông hiá»n tại nằm Äá»i diá»n sân váºn Äá»ng thá» trấn thanh lãng. Hiá»n tại vẫn còn Äá»§ sắc phong cá»§a vua Lê. Trong phá»§ thá» vẫn còn cáng, lá»ng bằng gá» mÃt từ thá»i ông dùng. Hà ng nÄm dân các là ng Äinh xá, thạch Äà vẫn Äến lá» giá» Äá» tưá»ng nhá» công Æ¡n vá»i ông. Hiá»n tại dá»± án trưá»ng THPT Nguyá» n Duy Thì Äang ÄÆ°á»£c khá»i công trên Äất thá» trấn thanh lãng (trưá»c Äây 1 trưá»ng THPT Nguyá» n Duy Thì nằm trên thá» trấn gia khánh, huyá»n bình xuyên). Phó thá»§ tưá»ng Trá»nh Äình dÅ©ng Äã ký quyết Äá»nh tu bá» và má» rá»ng và xây má»i nhiá»u hạng mục phá»§ thá» Nguyá» n Duy Thì vá»i trưá»ng THPT Nguyá» n Duy Thì. Ai có vá» thá» trấn thanh lãng, huyá»n bình xuyên, vÄ©nh phúc thì ghé thÄm. Sdt 0987.757.236 xin dẫn ÄÆ°á»ng tá»i phá»§ thá».
Bạn đang xem: Tiểu sử Nguyá» n Duy Thì – Cuộc đời của Nguyá» n Duy Thì
Sá»± nghiá»p
Nguyá» n Duy Thì ngưá»i xã Yên Lãng, huyá»n Yên Lãng, nay là huyá»n Mê Linh, Hà Ná»i. NÄm 1598 Äá»i Lê Thế Tông, Nguyá» n Duy Thì 27 tuá»i, Äá» Äá» nhá» tiến sÄ©.
NÄm 1606 ông ÄÆ°á»£c thÄng là m Cấp sá»± trung, vâng lá»nh sang sứ nhà Minh. Khi trá» vỠông ÄÆ°á»£c phong là m Thiêm ngá»± sá», tưá»c Phương Tuyá»n bá.
Trong nưá»c có nhiá»u Äiá»m tai dá» khiến má»i ngưá»i bà n tán. Nguyá» n Duy Thì dâng khải lên chúa Trá»nh Tùng, khuyên là m những Äiá»u nhân Äức có lợi cho dân chúng. à kiến cá»§a ông ÄÆ°á»£c Trá»nh Tùng khen ngợi và nháºn lá»i là m theo .
NÄm 1616, ông ÄÆ°á»£c Äá»i sang là m Äô ngá»± sá» rá»i thÄng Tả thá» lang bá» Lá» .
Trá»nh Tùng là m chúa, lấn át quyá»n hà nh cá»§a vua Lê KÃnh Tông. Vua Lê liên kết vá»i con thứ cá»§a Trá»nh Tùng là Trá»nh Xuân Äá» chá»ng lại.
NÄm 1619, Trá»nh Xuân nhân danh giúp Lê KÃnh Tông, khá»i binh chá»ng lại Trá»nh Tùng. Lúc Äó Nguyá» n Duy Thì cùng Nguyá» n Danh Thế, Lê Báºt Tứ Äá»u khuyên Trá»nh Tùng là m viá»c phế láºp, vá»i danh nghÄ©a theo gương phụ chÃnh cá»§a Hoắc Quang nhà Hán phế Xương Ấp vương Lưu Hạ. Trá»nh Tùng nghe theo, bèn bắt giết Lê KÃnh Tông và Trá»nh Xuân, láºp vua má»i là Lê Thần Tông lên ngôi.
Thá»i Lê Thần Tông, Nguyá» n Duy Thì ÄÆ°á»£c Äá»i sang là m Tả thá» lang Bá» Lại, tưá»c hầu. NÄm 1623 vì có công há» giá vua và Äi sứ nhà Minh, ông ÄÆ°á»£c phong là m Váºn Dá»±c tán trá» công thần.
NÄm 1626, ông ÄÆ°á»£c thÄng là m Thượng thư Bá» Công, rá»i Tuyá»n quáºn công, gia thÄng là m Thiếu phó.
NÄm 1642, ông Äá»i sang là m Thượng thư bá» Binh, rá»i gia thÄng là m Tham tụng, Thượng thư Bá» Lại, giữ viá»c 6 Bá» kiêm Tế tá»u Quá»c Tá» Giám, coi há»c viá»n Hà n lâm. Sau Äó ông ÄÆ°á»£c thÄng là m Thái phó, ÄÆ°á»£c má» phá»§ gá»i là Bá»nh Quân.
Cùng nÄm ông qua Äá»i, thá» 81 tuá»i, ÄÆ°á»£c truy tặng là Thái tá».
Xem thêm
- Lê KÃnh Tông
- Trá»nh Tùng
- Lê Báºt Tứ
Tham khảo
- Phan Huy Chú (2008), Lá»ch triá»u hiến chương loại chÃ, táºp 1, Nhà xuất bản Giáo dục
Chú thÃch
- ^ Phan Huy Chú, sách Äã dẫn, tr 321
(Nguá»n: Wikipedia)
Đăng bởi: Trường Tiểu Học Tiên Phương
Chuyên mục: Tiểu sử