Tiểu sử Phạm Diệp – Cuộc đời của Phạm Diệp

Phạm Diệp

Phạm Diệp (chữ Hán giản thể: 范晔; chữ Hán phồn thể: 范曄; bính âm: Fan Ye) (398 – 445) tự Úy Tông, là nhà chính trị, nhà sử học, nhà văn thời Lưu Tống Nam Triều (Trung Quốc), tác giả bộ chính sử Hậu Hán thư, tổ tiên xuất thân từ Thuận Dương (nay thuộc Tích Xuyên, Hà Nam), sinh tại Sơn Âm (nay thuộc Thiệu Hưng Chiết Giang).

Bạn đang xem: Tiểu sử Phạm Diệp – Cuộc đời của Phạm Diệp

Tiểu sử

Phạm Diệp sinh ra trong một gia đình sÄ© tộc, mẹ ông chỉ là một người vợ bé, do đó thân phận, địa vị không cao, ông cao tổ Phạm Quỹ, làm Thứ sá»­ Ung Châu nhà Tây Tấn, ông cố Phạm Uông làm quan nhà Đông Tấn, chức quan tới Tấn An Bắc Tướng quân, Thứ sá»­ hai châu Từ, Duyện, được phong tước Võ HÆ°ng huyện hầu, ông nội Phạm Ninh nhậm chức Thái thú Lâm Hoài, Thái thú Dá»± ChÆ°Æ¡ng, cha Phạm Thái giữ chức Trung thÆ° Thị lang, thời Hoàn Huyền chấp chính bị phế truất, ông cố Phạm Uông học thức uyên bác, giỏi bàn lý sá»±, tác phẩm để lại có “Thượng thÆ° đại sá»±” 20 quyển, “Phạm Đông dÆ°Æ¡ng phÆ°Æ¡ng” 105 quyển, ông nội Phạm Ninh viết sách “Xuân Thu Cốc LÆ°Æ¡ng truyện tập giải” 12 quyển, cha Phạm Thái lại có “Cổ Kim thiện ngôn” 24 quyển.

Phạm Diệp tuy sinh ra trong một gia tộc quyền quý, nhÆ°ng lại là con ngoài giá thú do người thiếp sinh ra, mẹ ông sinh ông ra trong nhà xí, trên trán có vết bầm tím,nên ông còn có thêm chữ nhỏ (tiểu tá»±) là “Chuyên“. Năm 420 LÆ°u Dụ phế nhà Tấn xÆ°ng Đế, đặt quốc hiệu là Tống, cùng năm, Phạm Diệp làm Quán quân tham quân cho con trai LÆ°u Dụ là LÆ°u NghÄ©a Cung, sau hÆ¡n 10 năm, trước sau từng đảm nhiệm qua các chức vụ quan trọng nhÆ° Thượng thÆ° ngoại binh lang, Kinh Châu Biệt giá Tòng sá»± sứ, Bí thÆ° giám, Thái thú Tân Sái, TÆ° đồ Tòng sá»± trung lang, do tính cách kiêu ngạo, nên thường bị giáng chức quan.

Năm Nguyên Gia thứ 9 Tống Văn Đế (năm 432) Phạm Diệp nhân vì tham dự lễ tang mẹ Bành Thành Vương Lưu Nghĩa Khang, trong bữa tiệc chuốc lấy sự giận dữ từ Lưu Nghĩa Khang nên ông bị giáng chức Thái thú Tuyên Thành (tỉnh An Huy ngày nay), trong khi giữ chức ở Tuyên Thành, vì bất đắc chí, ông lần lượt tham khảo các sách sử của các sử gia đời trước mà tự mình san lọc viết thành bộ Hậu Hán thư, là tác phẩm sử học nổi tiếng đương thời, sách viết đơn giản, chu đáo, tỉ mỉ, tự sự sinh động, sau nhiều năm được tha tội, lần lượt được bổ nhiệm làm Trấn quân trưởng sử cho Trường Sa Vương Lưu Nghĩa Hân, Ninh Sóc Tướng quân, Hậu quân trưởng sử cho Thủy Hưng Vương lưu Tuấn, Thái thú Nam Hạ Phì và Thái tử Chiêm sự.

Đương thời, em trai Văn Đế LÆ°u NghÄ©a Khang được lập làm Tể tướng, thao túng chính sá»± trong ngoài, lấn áp quyền lá»±c của Văn Đế. Năm 440 tâm phúc của Văn Đế LÆ°u NghÄ©a Khang là LÆ°u Trạm bị ám sát chết, Văn Đế nghi ngờ Khang có liên quan đến vụ ám sát nên lÆ°u đày Khang cùng hÆ¡n 10 người thân tín và giáng chức làm Thứ sá»­ Giang Châu. Năm 445 Tán kỵ thị lang Khổng Hy Tiên mÆ°u ủng hộ việc phục quyền cho LÆ°u NghÄ©a Khang, Phạm Diệp bị dụ tham gia vào nhóm mÆ°u phản này, kết cục ông gia nhập nhóm mÆ°u phản của Khổng Hy Tiên và chuẩn bị hành động, tuy nhiên vào tháng 11 cùng năm, Đơn DÆ°Æ¡ng Y Từ Trạm Chi tố cáo phát hiện ra kế hoạch mÆ°u phản của Khổng Hy Tiên, ra lệnh bắt Phạm Diệp và toàn bộ gia tộc xá»­ tá»­ hình, ở trong tù ông viết “ThÆ° gá»­i đám con cháu ở trong ngục” trước khi bị xá»­ tá»­, hưởng thọ 48 tuổi.

Tác phẩm

• Hậu Hán thÆ°: được Phạm Diệp viết trong thời kỳ bị giáng chức, đã thu thập bảy loại Hậu Hán thÆ°, có tham khảo cuốn Hậu Hán ká»· của Viên Hoành, mà viết nên bộ Hậu Hán thÆ° còn tồn tại đến ngày nay, được hậu thế xếp vào một trong tiền tứ sá»­.
• Song Hạc thi tá»±
• Nhạc du ứng chiếu thi
• Hòa hÆ°Æ¡ng phÆ°Æ¡ng (hiện nay không còn nữa)
• Tạp hÆ°Æ¡ng cao phÆ°Æ¡ng (hiện nay không còn nữa)
• Bách quan giai thứ (hiện nay không còn nữa)

Tham khảo

• “Tống thÆ°” quyển 69 (Liệt truyện thứ 29)

Tham khảo

(Nguồn: Wikipedia)

Đăng bởi: Trường Tiểu Học Tiên Phương

Chuyên mục: Tiểu sử