Tiểu sử Võ Nhai – Cuộc đời của Võ Nhai
Mục lục
Võ Nhai
Võ Nhai là má»t huyá»n miá»n núi phÃa Äông bắc tá»nh Thái Nguyên. Äây là huyá»n có diá»n tÃch lá»n nhất và có máºt Äá» dân sá» tháp nhất trong tá»nh.
Bạn đang xem: Tiểu sử Võ Nhai – Cuộc đời của Võ Nhai
Lá»ch sá»
Huyá»n Võ Nhai, thá»i thuá»c nhÃ ÄÆ°á»ng là huyá»n VÅ© Lá» , Thá»i Lý – Trần (thế ká» X – XIV), gá»i là châu Vạn Nhai. Thá»i thuá»c Minh (1407-1427), Äá»i thà nh châu VÅ© Lá» . Äầu thá»i nhà Lê, châu VÅ© Lá» Äá»i thà nh huyá»n Võ Nhai, thuá»c phá»§ Phú Bình, do phiên thần há» Ma ná»i Äá»i cai quản. Äầu Äá»i Nguyá» n Gia Long (từ nÄm 1802) vẫn theo như thế. Äến nÄm Minh Mạng thứ 16 (1836), huyá»n Võ Nhai gá»m 8 tá»ng và 29 xã, trại, cai trá» theo chế Äá» lưu quan. Äá»i Äá»ng Khánh (1886-1888), huyá»n Võ Nhai có 8 tá»ng, gá»m 28 xã, trại:
1- Tá»ng Lâu Thượng, gá»m 3 xã: Xuất Tác, Phù Trì, Lâu Thượng.
2- Tá»ng Lâu Hạ, gá»m 2 xã: Lâu Hạ, Hương Thắng.
3- Tá»ng Trà ng Xá, gá»m 3 xã: Quan LÅ©ng, Trà ng Xá, Khắc Kiá»m.
4- Tá»ng Bắc SÆ¡n, gá»m 4 xã: Bắc SÆ¡n, Chiêu VÅ©, Hng VÅ©, Trấn Yên.
5- Tá»ng Nhất Thá», gá»m 5 xã, trại: VÅ© LÄng, Nhất Thá», Gia Hoà , VÅ© Lá» và trại Nam Nhi.
6- Tá»ng Quỳnh SÆ¡n, gá»m 4 xã: Quỳnh SÆ¡n, Hữu VÄ©nh, Long Giản, Ngá»± Viá» n.
7- Tá»ng Tân Tri, gá»m 5 xã: Tân Tri, Sảng Má»c, Nghênh Tưá»ng, Phú Cá»c, VÅ© Chấn.
8- Tá»ng VÄ©nh Yên, gá»m 2 xã: VÅ© Yên, VÅ© Äá»ch.
Huyá»n lá» thá»i trưá»c Äặt á» xã Lâu Thượng, Äến Äá»i Äá»ng Khánh chuyá»n và o xã Chà ng (Trà ng) Xá.
NÄm 1894, thá»±c dân Pháp cắt các tá»ng Bắc SÆ¡n, Nhất Thá», Quỳnh SÆ¡n, Tân Lu, VÄ©nh Yên ra khá»i huyá»n Võ Nhai Äá» láºp thà nh châu Bắc SÆ¡n, thuá»c tá»nh Lạng SÆ¡n; huyá»n Võ Nhai ÄÆ°á»£c Äá»i thà nh châu Võ Nhai, gá»m 6 tá»ng: Lâu Thượng, Trà ng Xá, Phương Giao, Cúc Äình, Thượng Nùng, Vân LÄng vá»i 22 xã, 1 phá», 5 trại. Từ Äó cho Äến sau Cách mạng Tháng Tám vẫn giữ nguyên như thế.
Ngà y 25/3/1948, Chá»§ tá»ch ChÃnh phá»§ nưá»c Viá»t Nam Dân chá»§ Cá»ng hòa kà Sắc lá»nh sá» 148-SL bá» các ÄÆ¡n vá» hà nh chÃnh cấp phá»§, châu, quáºn. Châu Võ Nhai Äá»i thà nh huyá»n Võ Nhai, gá»m 17 xã: Nghinh Tưá»ng, VÄn LÄng, VÅ© Chấn, Hòa Bình, Xuân Quang, Phương Giao, La Hiên, Phú Thượng, Dân Tiến, Thần Sa, Thượng Nung, Lá»ch SÆ¡n, Cưá»ng Thá»nh – Trà ng Xá, Bình Long, Cúc ÄÆ°á»ng và Lâu Thượng.
Ngà y 22/12/1949, theo Nghá» Äá»nh sá» 224-TTG cá»§a Thá»§ tưá»ng ChÃnh phá»§, thôn Sảng Má»c (xã Yên Hân, huyá»n Bạch Thông, tá»nh Bắc Kạn) ÄÆ°á»£c sáp nháºp và o xã Nghinh Tưá»ng, huyá»n Võ Nhai.
Ngà y 1/6/1985, theo Quyết Äá»nh cá»§a Há»i Äá»ng Bá» trưá»ng, 4 xã: Tân Long, Hòa Bình, Quang SÆ¡n và VÄn LÄng cá»§a huyá»n Võ Nhai ÄÆ°á»£c cắt vá» huyá»n Äá»ng Há»·.
Ngà y 25/10/1990, theo Quyết Äá»nh sá» 454/TCCP cá»§a Ban Tá» chức ChÃnh phá»§, thá» trấn Äình Cả ÄÆ°á»£c thà nh láºp.
Ngà y nay, huyá»n Võ Nhai gá»m 14 xã, 1 thá» trấn, vá»i tá»ng sá» 170 xóm và 2 tá» dân phá».
Äá»a lý
Võ Nhai giáp các huyá»n Chợ Má»i và Na Rì (tá»nh Bắc Kạn) vá» phÃa bắc; giáp huyá»n Äá»ng Há»· vá» phÃa tây; giáp huyá»n Yên Thế (tá»nh Bắc Giang) vá» phÃa nam và giáp tá»nh Lạng SÆ¡n vá» phÃa Äông (các huyá»n Bình Gia, Bắc SÆ¡n và Hữu LÅ©ng).
HÃ nh chÃnh
Huyá»n Võ Nhai có 15 ÄÆ¡n vá» hà nh chÃnh cấp xã/phưá»ng gá»m 1 thá» trấn Äình Cả và 14 xã: Bình Long, Cúc ÄÆ°á»ng, Dân Tiến, La Hiên, Lâu Thượng, Liên Minh, Nghinh Tưá»ng, Phú Thượng, Phương Giao, Sảng Má»c, Thần Sa, Thượng Nung, Trà ng Xá, VÅ© Chấn.
Du lá»ch
- Hang Phượng Hoà ng
- Suá»i Má» GÃ
- Mái Äá Ngưá»m
- và nhiá»u hang Äá»ng khác…
Ngưá»i Ná»i Tiếng
Thượng tưá»ng Chu VÄn Tấn.
Chú thÃch
- ^ Ban chá» Äạo Tá»ng Äiá»u tra dân sá» và nhà Ỡtrung ương. Tá»ng Äiá»u tra dân sá» và nhà ỠViá»t Nam nÄm 2009: Kết quả toà n bá». Hà Ná»i, 6-2010. Biá»u 2, tr.11.
(Nguá»n: Wikipedia)
Đăng bởi: Trường Tiểu Học Tiên Phương
Chuyên mục: Tiểu sử